BOŞANMA DAVALARINDA GÖREVLİ MAHKEME

Belirli bir dava hakkında görevli mahkemeyi belirlerken ilk önce o davanın genel mahkemelerin mi yoksa özel mahkemelerin mi görevine girdiği araştırılır. Özel mahkemelerin görevi, genel mahkemelerin görevinden önce gelir. Açık yasa hükmü ile özel mahkemelerde görüleceği belirtilmemiş olan bütün davalar genel mahkemelerin görevine girer. Medeni Kanun; aile hukuku alanında, demokratik toplum düzeninin ve demokratik aile yaşamının gelişmesine temel olacak düzenlemeler yapmıştır.

Medeni yargılama hukuku bağlamında, hüküm mahkemeleri, genel mahkemeler ve özel mahkemeler olarak ikiye ayrılır. Bakacakları işler, belirli kişi ve konulara göre sınırlandırılmamış bulunan, aksi belirtilmiş olmadıkça medeni yargılama hukukunun uğraş alanına giren her türlü işe bakan mahkemelere genel mahkemeler denir.

Özel mahkemeler ise belirli kişiler arasında çıkan veya belli çeşit uyuşmazlıklara bakmak için kurulmuş mahkemelerdir. Aile ile ilgili uyuşmazlıkların çözümünde gereksinme duyulan psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacı genel mahkeme bünyesinde bulunmamaktadır. Bu durum, mevcut mahkemelerin, aile hukukundan doğan dava ve işlerin çözümlenmesinde kendilerinden beklenen işlevi yerine getirmesine engel olmaktadır.

Asıl olan bir davanın genel mahkemelerde çözülmesidir. İstisnai olarak özel mahkemelerin hangi çeşit uyuşmazlıklara bakacakları ise özel kanunlar tarafından belirlenir (AY., m.142) .

Türk Medeni Kanununun özellikle aile hukukuna ilişkin hükümlerinden beklenen amacın gerçekleşmesi bakımından da aile mahkemelerinin kurulması bir gereksinim haline gelmiştir . Aile mahkemeleri, 9.1.2003 tarihli ve 4787 sayılı "Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun " ile kurulmuştur. Kanunun amacı, 1 inci maddesine göre, aile mahkemelerinin kuruluş, görev ve yargılama usullerini düzenlemektir. Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 2 inci maddesinin birinci fıkrasına göre, " Aile mahkemeleri, Adalet Bakanlığınca Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak her ilde ve merkez nüfusu yüz binin üzerindeki her ilçede, tek hakimli ve asliye mahkemesi derecesinde olmak üzere kurulur. Ancak yargı çevresi, Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca değiştirilebilir". Aile mahkemesi kurulamayan ilçelerde, aile mahkemesinin görev alanına giren dava ve işler, mecburen, genel mahkeme olarak, o ilçede bulunan asliye hukuk mahkemesince görülecektir ( AMK. m. 2).